این شهر از هشتمین شهر های استان آذربایجان غربی میباشد.این شهرستان بعد از شکست اورارتوها در دوره پارت ها از رونق کافی برخوردار بوده که وجود تپه های باستانی ، تل ها و سفالینه هایی در این منطقه کشف شده .
از مهم ترین رود های این شهرستان شامل سوین، آغمیون، پسلر و تاجیار که از دامنه سبلان و رود وانق چای از کوه های بزقوش سرچشمه گرفته اند و در جنوب سراب با متصل شدن به بقیه رودخانه ها آجی چای را تشکیل میدهد .
مسجد جامع سراب از مساجدی میباشد که بدون مناره و گلدسته میباشد و در قسمت شرقی ورودی در این مسجد کتیبه مرمری میباشد .این کتیبه با خط نسخ در دوره های بسیار شامل گورکانیان و ترکمانان آق قویونلو نوشته شده است .
موزه مردم شناسی عشایر سراب کوچ نشینی در ایران به خصوص در آذربایجان سابقه ایی کهن داشته و به علت اخرین دوره کوچ نشینی عشایر در ایران برای به یادمان گذاشتن این زندگی در موزه ایی با نام مردم شناسی عشایر سراب بنا شد که در ان اعتقادات و آداب و رسوم، زبان، معیشت، مسکن، هنرها و فنون، خوراک، پوشاک و صنایع دستی کتابخانه تخصصی، فضای مرتع و چوپان، غرفه سینمای سنتی، بخش فرآوری سنتی پشم، غرفه دست بافتهای عشایری، غرفه موسیقی، غرفه مسکن (آلاچیق )، غرفه نان پزی، غرفه اشیاء اعتقادی و زیور آلات، غرفه قهوه خانه سنتی و ماکت و تابلو نوشتهها و عکسهای مختلف از جلوههای فرهنگی زندگی عشایر آذربایجان به نمایش گذاشته شده اند .دوره های غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان، ایلخانان، قره قویونلوها، آق قویونلوها، افشاریه، زندیه و قاجاریه از جمله حکومت های ایلی میباشد که قدرت خود را از حکومت های ایلی گرفته شده است .
تیمچه حاج ملک به همراه تیمچه حاج صفر علی و مظفریه از بازار های تبریز میباشد .این تیمچه که در بازار صادقیه که در بین بازار کلاه دوزان و جعفریه قرار دارد و به سه بازار متصل میباشد .
ابگرم اسبفروشان از مکان های تفریحی و دیدنی برای مردم میباشد و از مراکز توریستی و گردشگری میباشد که هر ساله عده زیادی توریست را به خود جذب کرده . این ابگرم دارای دو استخر مردانه و زنانه میباشد این ابگرم از رشته کوه های بزقوش که از یکی از کوه های اتشفشانی محسوب میشود سرچشمه گرفته و این ابگرم خواص درمانی بیشماری دارد .
سنگ نبشته میخی اوراتویی رازلیق این سنگ در یک کیلومتری روستای دیزج سفید شهر سراب قرار دارد .متنی که برروی کتیبه قرار دارد داستان حکومتی میباشد که قبل از اورارتو در این منطقه بوده است همانگونه که در متن کتیبه امده است در محلی که کتیبه وجود دارد قلعه ایی نظامی وجود دارد که اثار این قلعه همچنان وجود دارد .
کتیبه سنگ نبشته میخی اوراتوئی نشتبان که با خطی میخی اورارتویی نوشته شده و در این کتیبه که مربوط به آرگیشتی ها پسر روسا به تصرف سرزمین های گیردو، گیتو هانی و توایشدو اشاره میکند .اهالی این روستا اعتقاد دارد که کسانی که بر اثر غضب و خشم الهی به سنگ تبدیل شده اند .
تپه باستانی قلعه جوق که به دوره عصر آهن مربوط شده و در شهرستان کوثر واقع شده که در اصطلاح محلی به ان اژدها داشی و یا نام دیگر ان سنگ اژدها میباشد .
تپهٔ باستانى امام چاى که در روستای امام چای واقع شده بر اساس حفاری های غیر مجاز و خاک برداری های زراعتی بر روی این تپیه آثاری شامل تعدادى قبرهاى اسلامى، يک رگه با سفالهاى مختلف مربوط به هزارهٔ اول قبل از ميلاد، يک رگه آثار خاکستر و زغال از يک آتشسوزى و يک دورهٔ تاريخى با سفالهاى مختلف و خشت خام.
تپه پوللو موللی و امامزاده بزرگ این شهرستان این امامزاده یکی از نوادگان امام حضرت امام موسی بن جعفر (ع) میباشد که این ساختمان به دوره صفویه برمیگردد.و در دوره های مختلف بازسازی مناره و نمازخانه به این امامزاده اضافه شده است .
از مهم ترین و معروف سوغات این شهرستان لبنات این شهر میباشد که در گذشته به صورت خمره و مشک میپرداختند و به مرور زمان شغلی در امد زا محسوب شد که با گذشت زمان و پیشرفت ها بسیار مشک های به دستگاه های کره گیری در امده و هنوز هم وجود دارد کسانی که با روش سنتی کره گیری میکنند و مردم فرق بین کره های سنتی و دستگاهی را متوجه میشوند
فطیر که با روش سنتی پخت شده و یکی از سوغات این شهرستان محسوب میشود که در قنادی های این شهر میتوان پیدا کرد . و فرش دستبافت از صنایع دستی این شهر محسوب میشود
عسل طبیعی این شهر که محصول زنبورداران سرابی میباشد در بهار و تابستان در مناطق سرسبز شهر یافت میشود .
هتل رستوران جهانگردی سراب در این هتل کلیه امکانات رفاهی شامل نمازخانه، پارکینگ، کافی شاپ، رستوران و سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی و فاقد اسانسور میباشد به این علت که این هتل در کل دو طبقه میباشد نبود اسانسور در ان به چشم نمیخورد ، دارای رستورانی نظیر ۱۰۰ نفر ظرفیت ،خدمات هتلی این هتل شامل ظافت، فکس، پرینت و اینترنت پرسرعت وایفای برای مهمانان میباشد .
مهمانپذیر فردوس نو دارای ۲۵ باب اتاق میباشد با سرویس بهداشتی و حمام اشتراکی بوده و با پرسنل آموزش دیده به مهمانان خدمت میرسانند .
این شهرستان از پرکاربردترین مشاغل را به کشاورزی اختصاص داده است که محصولاتی نظیر گندم، سیب زمینی، سبزیجات، خیار، گوجه فرنگی و حبوبات این شهر دارای شهرت بسیاری است. همچنین باغهای سیب، گلابی، گردو، توت فرنگی، گوجه سبز، گلابی، پیاز و زردآلو به خود اختصاص داده است . در صنعت شامل کارخانه جاتی از جمله سراب بافت (صنایع پارچه)، شبنم سراب (صنایع لبنیاتی)، هنر سراب میباشد .
این شهرستان دارای اثار تاریخی بسیار را به خود ثبت کرده ، و دارای مشاهیر بسیاری میباشد که به زبان ترکی اذربایجاین شعر میگفتند مردم این شهر زندگیی عشایری دارد و محصولات کشاورزی بسیاری را به خود اختصاص داده اند .
Asan Hampishe Hoshmand Forouhar Company