رشته مهندسی ژنتیک یکی از علوم پیشرفته در حوزه زیست شناسی وبیوتکنولوژی اسن که با مطالعه کردن و دستکاری کردن ژن ها به حل کردن بسیاری از مشکلات پزشکی کشاورزی و صنعتی می پردازد.
این رشته از دانش های پایه ایی زیست شناسی و فناوری استفاده می کند تا تغییرات ژنتیکی در موجودات زنده ایجاد کنند و محصولات جدیدی تولیدکرده اند.
مهندسی ژنتیک مجموعه ای از روش ها و فناوری ها است که برای اصلاح و تغییر ساختار ژنتیک موج.ودات زنده استفاده میشود.
این رشته با استفاده کردن از ابزارهایی مثل کریسر و فناوری dnaنو ترکیب امکان جا به جایی یا اصلاح ژن را فراهم می کند .
در جهان :
دهه1950: کشف کردن ساختار DNAتوسط جمیز و فرانسیس پایه گزار علم ژنتیک مدرن شد.
دهه1970:فناوریDNAنو ترکیب معرفی شد که امکان انتقال دادن ژن ها بین موجودات مختلف را فراهم کرد.
دهه2010: فناوری کریسپر انقلابی در مهندسی ژنتیک ایجاد کرد و دست کاری زنتیکی را سریع تر و دقیق تر کرد.
در ایران:
مهندسی ژنتیک در ایران با تاسیس شدن مرکز تحقیقاتی در دهه1370آغاز شد. پژوهش هایی در زمینه تولید داروهای نو ترکیب از دستاوردهای این حوزهه در کشور است.
بهبود کیفیت زندگی: با تولید کردن داروها و درمان های جدید برای بیماران ژنتیکی.
افزایش بهره وری کشاورزی: با تولید کردن محصولات مقاوم به آفات و شرایط محیطی.
3. کاهش آسیب های زیست محیطی: با تولید ارگانیسم های زیستی برای پاکسازی کردن محیط زیست.
4. توسعه علوم پایه: با کشف کردن مکانیسم های ژنتیکی موجود.
مهندسی ژنتیک پزشکی: تمرکز داشتن بر درمان کردن بیماری ژنتیکی و تولید داروهای نو ترکیب
مهندسی ژنتیک کشاورزی: اصلاح زنتیکی گیاهان برای افزایش مقاومت به افت ها و شرایط نامساعد.
مهندسی ژنتیک صنعتی: تولید کردن آنزیم ها و واد شیمیایی با استفاده از میکرواورگانیسم ها.
مهندسی ژنتیک محیطی: استفاده کردن از ارگانیسم های مهندسی شده برای پاکسازی کردن آلودگی ها.
مرحله اول:
انتخاب کردن ژن است که صفات مورد نظر دانشمندان را دارد. و خارج کردن DNAاین ژن از موجودی است که این زن در آن وجود دارد.
مرحله دوم:
ژن مریوطه را در DNAپلاسمسد که از باکتری بیون کشیده شده را وارد خواهند کرد.این ترکیب می تواند وراد بدن یک ارگانیسم تازه شود.
مرحله سوم:
در این مرحله DNAفرد اهدا کننده با DNAحلقوی با آنزیم یه یکدیگر متصل و با هم ترکیب می شوند. وظیفه ابن انزیم جدا کردن دو نوع از DNAدر محل های مخصوص است.
دروس پایه:
زیست شناسی سلولی و مولکولی/ ژنتیک عمومی/ شیمی آلی و بیوشیمی/ریاضیات و آمار زیستی
دروس تخصصی:
تکنیک های مهندسی ژنتیک/ زیست فناوری مولکولی/بیوانفورماتیک / ژنتیک انسانی
دروس عملی:
آزمایش ژنتیک مولکولی/پروژه های تحقیقاتی زنتیک / تکنیک های PCRو کریسپر
1.تحلیل داده ها:توانایی کار کردن با داده های زیستی و ژنتیکی.
2. مهارت های آزمایشگاهی: آشنایی با تکنیک های پیشرفته مثل کلونینگ و ویرایش ژن.
3.توانایی تحقیق و توسعه: علاقه داشتن به پژوهش و نوآوری .
4. کار تیمی: همکاری با متخصصین در حوزه های مختلف زیست فناوری.
5. آشنایی با فناوری های پیشرفته: تسلط داشتن بر نرم افزار های بیواففورماتیک.
در بخش خصوصی:
تولید کردن داروهای ژنتیکی و نو ترکیب.
پژوهش کردن در زمینه درمان کردن بیماری های ژنتیکی مثل سرطان و دیابت.
در بخش کشاورزی:
تولید کردن گیاهان مقاوم به آفت ها و شرایط محیطی سخت.
اصلاح کردن ژنتیکی دام ها برای افزایش دادن تولید.
در بخش صنعتی:
تولید کردن آنزیم ها و مواد زیستی مورد نیاز در صنایع.
توسعه دادن سوخت های زیستی.
در بخش محیط زیست:
استفاده کردن از ارگانیسم های مهندسی شده برای پاکسازی آلودگی ها.
چالش ها:
1. مسائل اخلاقی : دست کاری کردن ژنتیکی در انسان و موجودات زنده با بحث های اخلاقی روبه رو است.
2.هزینه بالا : پژوهش و توسعه در این حوزه نیازمند بودجه های زیاد است.
3. پیچیدگی علم: نیاز به داشتن تخصص بالا و دانش پیشرفته در این حوزه.
فرصت ها:
1. رشد فناوری های جدید: ابزار هایی مثل کریسپر امکان پیشرفت کردن سریع را فراهم آورده اند.
2. نیاز روز افزون : افزایش پیدا کردن تقاضا برای محصولات کشاورزی و دارویی ژنتیکی .
3. توسعه بازار های جهانی: مهندسی ژنتیک در کشورهای مختلف به سرعت در حال توسعه است.
1. تحول در پزشکی: درمان کردن بیماری هایی که قبلا غیر قابل درمان بودند.
2.توسعه کشاورزی پایدار: کاهش پیدا کردن نیاز به سم های شیمیایی و افزایش پیدا کردن تولید.
3.حل مشکلات زیست محیطی: استفاده از ارگانیسم های زیستی برای کاهش دادن آلودگی ها.
این رشته یکی از پیشرفته ترین و تاثیرگذار ترین حوزه های علمی است که با ترکیب علوم زیستی و فناوری به بهتر شدن کیفیت زندگی افراد کمک می کند .فارغ التحصیلان رشته مهندسی ژنتیک
می توانند در زمینه های پزشکی ، کشاورزی صنعت و محیط زیست به فعالیت بپردازند. و به عنوان پیشگام های علم و فناوری در جهان شناخته شوند. با وجود داشتن چالش ها این رشته آینده ای
روشن و پر از فرصت های شغلی برای افراد علاقه مند دارد.
Asan Hampishe Hoshmand Forouhar Company