جامعه شناسی علمی است که به مطالعه نظام مند جوامع انسانی رابطه های اجتماعی فرهنگ و نهاد ها و تغییرات اجتماعی می پردازد.این علم به دنبال درک کردن الگو های رفتاری انسانی در قالب گروه ها سازمان ها و جوامع است. جامعه شناسی به ما کمک خواهد کرد که بفهمیم چگونه عوامل مختلف مثل سیاست ، اقتصاد، مذهب و فرهنگ بر رابطه های اجتماعی و شکل گیری جوامع اثر می گذارند.
جامعه شناسی را میتوان به عنوان مطالعه رفتار اجتماعی و ساختار های اجتماعی تعریف کرد این علم همواره به دنبال پاسخ دادن به پرسش های زیر است:
چرا و چگونه جوامع دچار تغییر می شوند؟
چه عواملی نابرابری تضاد و یا همبستگی اجتماعی را به وجود می آورد؟
چگونه فرهنگ ها و نهاد های اجتماعی رفتار های فردی و گروهی را شکل می دهند؟
جامعه شناسی در جهان
جامعه شناسی به عنوان یک علم کاملا مستقل در قرن 19 میلادی ظهور کرد.
آگوست کنت : بنیان گذار جامعه شناسی مدرن بود .او معتقد بود که جامعه شناسی باید مثل علوم طبیعی پدیده های اجتماعی را مطالعه کند.
امیل دورکیم : به مطالعه ساختار ها و نهاد های اجتماعی مثل مذهب ، آموزش و قانون تاکید داشت.
کارل مارکس: تحلیل کردن تضاد طبقاتی و اقتصاد به عنوان عامل های اصلی تغییرات اجتماعی.
ماکس وبر: بر تاثیر فرهنگ مذهب و تفکر بر رفتار های اجتماعی تاکید داشت.
جامعه شناسی در ایران
درایران جامعه شناسی به صورت رسمی با تاسیس شدن دانشگاه تهران در دهه ی 1310 معرفی شد.
پژوهش های جامعه شناسی در ایران ابتدا بر مسائل شهری مهاجرت و تحولات اجتماعی تمرکز داشته است.
متفکرهای مثل علی شریعتی و جمشید بهنام نقش مهمی در بومی سازی جامعه شناسی در ایران داشته است.
این رشته به شاخه های مختلفی تقسیم می شود که هر کدام به مطالعه وجه های خاصی از زندگی اجتماعی میپردازد:
1.جامعه شناسی عمومی: بررسی کردن کلی ساختار ها و فرآیند های اجتماعی
2. جامعه شناسی فرهنگی : مطالعه کردن فرهنگ زبان هنر و ارتباط آن با زندگی اجتماعی
3. جامعه شناسی اقتصادی: تحلیل کردن رابطه بین اقتصاد و جامعه مثل نابرابری اقتصادی
4. جامعه شناسی شهری: مطالعه کردن مسائل شهری مثل مهاجرت و توسعه شهری
5. جامعه شناسی سیاسی: بررسی کردن رابطه های موجود بین قدرت سیاست و نهاد های اجتماعی
6. جامعه شناسی خانواده: مطالعه کردن خانواده به عنوان یک نهاد اجتماعی و تاثیر آن بر رفتار های فردی
7. جامعه شناسی دین:بررسی کردن نقش دین در شکل دادن به جوامع و رفتار های اجتماعی
8. جامعه شناسی آموزشک تحلیل کردن نظام های آموزش و نحوه تاثیر آن برجامعه
دانشجو های این رشته در دانشگاه ها با موضوعات متنوعی آشنا خواهند شد. بعضی از دروس اصلی آن عبارت است از:
مبانی جامعه شناسی
نظریه های جامعه شناسی کلاسیک و معاصر
روش های تحقیق اجتماعی
جمعیت شناسی
جامعه شناسی شهری
جامعه شناسی فرهنگ
جامعه شناسی نابرابری و عدالت اجتماعی
جامعه شناسی توسعه
مهارت های لازم برای موفقیت در این رشته
برای موفق شدن در این رشته دانشجو ها باید مهارت های زیر را کسب کنند:
1.تحلیل انتقادی:توانایی بررسی کردن و تحلیل مسائل اجتماعی با رویکرد های منطقی و مستدل.
2.مهارت های تحقیقاتی:طراحی کردن و اجرای پژوهش های اجتماعی با استفاده از روش های علمی.
3. تسلط داشتن بر مباحث نظری: درک کردن عمیق نظزیه های جامعه شناسی و ارتباط آن با مسائل علمی.
4. مهارت هاس نوشتاری و ارتباطی: توانایی نوشتن مقاله های علمی و ارائه نتیجه های پژوهش ها.
5. کار کردن با داده ها: استفاده کردن از نرم افزار های آماری و ابزار های تحلیل داده ها.
فارق التحصیل ها می توانند در موارد زیر فعالیت کنند:
1.پژوهش و تحقیقات اجتماعی:همکاری با مرا کز تحقیقاتی دانشگاها و مرکز های علمی،تحلیل کردن داده های اجتماعی
2. آموزش و تدریس: تدریس کردن در دانشگاه ها و مدرسه ها با عنوان استاد یا دبیر علوم اجتماعی
3. مدیریت اجتماعی:فعالیت کردن در سازمان های دولتی و غیر دولتی برای مدیریت کردن مسائل اجتماعی مثل اسیب ها اجتماعی مهاجرت و توسعه جامعه.
4. مشاوره اجتماعی: ارائه کردن خدمات مشاوره ای در سازمان های رفاهی بیمارستان و کیلینک.
5.فعالیت کردن در رسانه ها و فرهنگ: کار کردن با عنوان تحلیل گر اجتماعی نویسنده یا مشاور فرهنگی در سازمان های هنری.
6. سیاست گذاری عمومی:شرکت کردن در تدوین و اجرا کردن ساست های اجتماعی و فرهنگی.
چالش ها:
رقابت زیاد در بازار کار به خصوص در حوزه های تدریس و پژوهشی.
نیاز داشتن به مهارت های چند گانه برا کسب کردن شغل مناسب.
کمبود بودجه و حمایت مالی برای تحقیقات اجتماعی در بعضی کشور ها
فرصت ها:
افزایش پیدا کردن نیاز به تحلیل گر های اجتماعی برای مسائل جامعه شناختی.
اهمیت روزانه مدیریت فرهنگی و اجتماعی در ساست گذاری ها .
گسترش یافتن فعالیت سازمان های مردم نهاد و نیاز به متخصصین جامعه شناسی.
این رشته برای افرادی که علاقه مند به درک رفتار انسان ها در بستر جامعه می باشند. و به دنبال پیدا کردن راه حل هایی برای مشکلات اجتماعی هستند خوب است. این رشته نه تنها به فهمیدن عمیق تر روابط انسانی کمک می کند بلکه در حوزه های سیاست گذاری پژوهش و آموزش هم نقش مفیدی دارد. با کسب کردن مهارت های لازم و استفاده درست از فرصت ها فارق التحصیل شدگان م یتوانند در بهتر شدن جامعه و ایجاد کردن تغییرات مثبت نقش مهمی خواهند داشت.
Asan Hampishe Hoshmand Forouhar Company